Archiwum Lokomotywy

Porywająca fabuła z delikatnie wplecionym manifestem ekologicznym to jest to, co w komiksach Samojlika lubimy. Plus duże poczucie humoru, ciekawe postaci i realia jak żywo przypominające współczesny świat i wydarzenia z pierwszych

stron gazet. Brawo za oddanie głosu zwierzętom dzikim z puszczy i tym domowym, a także uwrażliwianie czytelników na to, co tak cenne — przyrodę.

Minimalizm w treści i obrazie. Prostota podana tak smakowicie, że cieszy oczy i serce. Oczy, bo cudowna kreska i ilustracje, proste i oszczędne, a jakże wymowne i wzruszające. Miętowa okładka, żółte strony wewnątrz (w pierwszej części występowały te same kolory, tylko na odwrót), doskonała typografia i papier, twarde okładki i szyte strony. Serce, bo opowieści niedźwiedzia mają w sobie

mądrość i radość — warto się w nich rozsmakować. Bjorn to towar de luxe. Czytanie tej książki jest jak głęboki oddech, kontemplacja. Tętno się uspokaja, myśli nabierają przejrzystości — miód na serce!

To książka o uchodźcach, ale taka, która mówi o problemie w nowatorski sposób. Nie poucza, nie moralizuje, nie podaje gotowych rozwiązań, ale wciąga i wzrusza. Jest bardzo prosta w formie – krótkie, nieskomplikowane zdania, łatwe słownictwo. Ale to dobrze, bo to ma być książka „dla każdego”. Wiem, nie powinno się pisać książek dla każdego, ale ta jest właśnie taka – absolutnie każdy powinien ją przeczytać!

Jan Paul Schutten ma w ręku ogromny atut: jest autorem książek dla dzieci, a nie naukowcem, który posługuje się zawiłym i hermetycznym językiem. Bardzo elegancki i budzący respekt projekt wizualny autorstwa Floor Rieder stanowi jedynie przewrotny żart. Książka, nie stroniąc od naukowej terminologii, brzmi lekko i zrozumiale. Dobrze przepracowane zagadnienia, podane w ciekawych kontekstach i skojarzeniach to mocna strona Ciała. Zabawna treść ukryta pod postacią poważnych rycin to godne doceniania, kolejne mrugnięcie okiem w stronę czytelnika.

Czas to temat, który dotyczy każdego, niezależnie od wieku, etapu w życiu czy pozycji społecznej. Nie ma osoby, która by choć raz nie doświadczyła względności czasu, kiedy to w zależności od tego, czy sytuacja jest miła, czy trudna, chwile biegną szybko lub bardzo się dłużą. To doświadczenie jest znane już całkiem małemu dziecku – autorki książki przytaczają liczne przykłady, w których rozpozna ono swoje doświadczenia, bliskie również dorosłym. Budują one 

pomost pomiędzy czytelnikiem młodszym i starszym, akcentując wspólnotę doświadczeń i zachęcając do dzielenia się swoimi emocjami. Oryginalne, minimalistyczne ilustracje Urszuli Palusińskiej wywołują uśmiech i zachęcają do rozmowy z dzieckiem i przywoływania własnych przykładów zagadkowości czasu. Tekst książki został wyselekcjonowany do wydania spośród prac zgłoszonych do drugiej edycji konkursu na projekt książki ilustrowanej dla dzieci „Jasnowidze”.

Komiksy duetu Grolleau/Royer bezsprzecznie potrafią jedno: oddać pasję, to jest wytrwałość, szaleństwo i zachwyt pionierów nauki. Fabularyzowana i zamieniona w malarskie kadry adaptacja opowieści Darwina o podróży na okręcie "Beagle", która dała badawczy impuls młodemu człowiekowi, a w przyszłości ojcu teorii

ewolucji, zachwycająco sprawnie ukazuje "narodziny" naukowca. Autorzy komiksu pokazują młodemu czytelnikowi, jak świat Darwina otwiera się, a fale wrażeń i informacji porządkowane są w wiedzę. Jednak wrażliwość otwiera się nie tylko na rzeczy fascynujące - bo młody człowiek styka się choćby z zagładą

kultur i niewolnictwem - autorzy silnie akcentują etyczne aspekty zachodniej ekspansji i przekształcania świata. Komiks ma dwie płaszczyzny: pierwsza - jest on uniwersalną, spójną i wciągającą historią o odważnym młodym człowieku, który dojrzewa do wypowiedzenia tego, co najważniejsze dla niego, druga - jest

to opowieść o konkretnym naukowcu i kawałku historii nauki. Znakomite medium dla tej historii!

Dałabym medal za tę historię o przyjaźni, trosce, a przede wszystkim o przemijaniu i zachwycie nad światem, a przecież są jeszcze ilustracje, równie piękne jak słowa. Między nimi zapisany tekst wykrojony pismem pasującym do warstwy fabularnej i graficznej. Marianne Dubuc stworzyła książkę wizualnie delikatną jak ptasi puszek, ale w wymowie mocną jak... ptasie pióro. Tego efektu nie psuje przekład na język polski: Justynie Bednarek, tłumaczce i pisarce, udało się ocieplić polszczyznę, szeleszczącą i brzęczącą, sprawić, że ogrzewa nasze serca. I choć nie ma tu edytorskich fajerwerków, to ma się wrażenie, że nie jest to

zwykła książka, że została wydana z dużą starannością i przemyśleniem.

Bardzo udana komiksowa adaptacja słynnego Dziennika Anny Frank, za którą odpowiadają twórcy Walca z Baszirem Ari Folman i David Polonsky. Mała diarystka była doskonałą, niezwykle dojrzałą jak na swój wiek, obserwatorką, jednak autorzy musieli trochę przemodelować jej dzieło, tu i ówdzie dodać coś od siebie z myślą o potrzebach komiksowego medium. Efekt? Obrazkowy "Dziennik" dokładnie oddaje problematykę dziennika pisanego, ale obficie korzysta z możliwości kadrowej formy. Zacytowane w całości fragmenty z diariusza przeplatają się ze scenami praktycznie pozbawionymi słów, akcentującymi stany emocjonalne młodej pisarki. Polonsky wiernie oddaje faktyczny wygląd bohaterów, ale tworzy dzieło na wskroś współczesne i co istotne - dostępne w

odbiorze dla całkiem młodych czytelników.

Eileen Grey uznawana jest obecnie za pionierkę modernistycznego designu i architektury, mimo że w tej ostatniej dziedzinie była samoukiem. Pod koniec życia była jednak artystką nieco zapomnianą, a jej dom E-1027 często mylnie przypisywano Corbusierowi. Komiks, którego autorkami są francuska architektka

i polska rysowniczka, przypomina jej życie, drogę do pracy artystycznej oraz poglądy na sztukę i architekturę. Opowiada historię powstania E-1027 oraz jej konflikt z Le Corbusierem. Pokazuje też jak trudno było kobiecie przebić się w tym zdominowanym przez mężczyzn świecie.

Isabel Greenberg stworzyła piękną mitologię – pozlepiała ze sobą różne wierzenia, kawałki Biblii z wierzeniami ludów północy, mitologią egipską, fizyką i astrologią (ileż jest tu tych odwołań, tych zaczepek, tych obrazów pozbieranych ze świata!), doprawiła własną wyobraźnią, powkładała historie – jedną w drugą i w następną, jak matrioszki, żeby na samym końcu rozkładania zostało jedno, czego nie da się już rozłożyć na części pierwsze: miłość. A to jedna z najpiękniejszych książek o miłości, jaką czytałam. Znamienne, że Dan Berry zrobił z odręcznego pisma autorki czcionkę (autorka wspomina o tym w podziękowaniach). To dla mnie znak, sygnał, że ta powieść jest dopracowana w każdym szczególe, że nic nie pozostało dla przypadku – wszystko wzięła Isabel Greenberg w swoje ręce, ulepiła dokładnie tak, jak chciała.